หลังจากสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข (สวรส.) รับบทบาทสำคัญในการเป็นแกนหลักขับเคลื่อนการพัฒนาและจัดตั้งเครือข่ายศูนย์วิจัยคลินิกระดับประเทศเมื่อเดือนธันวาคม 2567 ที่ผ่านมา สวรส. ได้มีการดำเนินการขับเคลื่อนเครือข่ายที่เกี่ยวข้องมาอย่างต่อเนื่อง ทั้งการจัดประชุมสัมมนาเครือข่ายการวิจัยคลินิกประเทศไทย การลงนาม MOU เพื่อยกระดับมาตรฐานและการเข้าถึงงานวิจัยคลินิกกับสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) และบริษัทยาภาคเอกชน การจัดทำแผนปฏิบัติการระยะ 5 ปี ของแผนงานวิจัยคลินิก ตลอดจนการลงพื้นที่เพื่อกระตุ้นและเชื่อมเครือข่ายการพัฒนาศูนย์วิจัยคลินิกในพื้นที่ต่างๆ 

          โดย สวรส. ยังขับเคลื่อนการพัฒนาเครือข่ายศูนย์วิจัยคลินิกต่อเนื่อง นำโดย นพ.ศุภกิจ ศิริลักษณ์ ผู้อำนวยการ สวรส. ดร.ภญ.นพคุณ ธรรมธัชอารี ผู้จัดการงานวิจัยอาวุโส นายสุรัติ ฉัตรไชยาฤกษ์ ผู้จัดการสำนักบริหารกลาง และ ศ.พญ.ขวัญชนก ยิ้มแต้ เครือข่ายศูนย์วิจัยคลินิก คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ได้ร่วมประชุมหารือการพัฒนาแนวทางการบริหารเครือข่ายศูนย์วิจัยคลินิกระดับประเทศ ณ ห้องประชุมเบนทูล รพ.พุทธชินราช รวมทั้งเยี่ยมชมศูนย์วิจัยคลินิก รพ.พุทธชินราช หน่วยทดลองทางคลินิกและสำนักงานคณะกรรมการจริยธรรมการวิจัยในมนุษย์ มหาวิทยาลัยนเรศวร จ.พิษณุโลก โดยมี นพ.มาโนช อู่วุฒิพงษ์ ผู้อำนวยการ รพ.พุทธชินราช ผู้บริหารโรงพยาบาล ทีมงานด้านการวิจัยของโรงพยาบาล และทีมงานด้านการวิจัยคลินิกของคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร ร่วมแลกเปลี่ยนการพัฒนาแนวทางการบริหารศูนย์วิจัยคลินิกดังกล่าว เมื่อวันที่ 15 ก.ย. 2568 ที่ผ่านมา ณ รพ.พุทธชินราช และมหาวิทยาลัยนเรศวร จ.พิษณุโลก

          นพ.ศุภกิจ ศิริลักษณ์ ผู้อำนวยการ สวรส. กล่าวว่า เทคโนโลยีทางการแพทย์ และการวิจัยทางคลินิกที่ก้าวหน้ามากขึ้น ทำให้เกิดการพัฒนายาใหม่ เครื่องมือแพทย์ที่ทันสมัย เราจึงต้องตามให้ทันเทคโนโลยี และถ้าประเทศไทยสามารถเป็นผู้นำด้านเทคโนโลยีทางการแพทย์ได้ จะเป็นเรื่องที่ดีมาก และพบว่าปัจจุบันความต้องการในการทำวิจัยคลินิกมีมากขึ้น แต่ประเทศไทยยังไม่สามารถรองรับได้มากเท่าที่ควร ทั้งที่ประเทศไทยมีกลุ่มเป้าหมายผู้ป่วยโรคต่างๆ จำนวนมาก แต่ระบบที่เอื้อให้เกิดการดำเนินงานวิจัยที่ได้มาตรฐานสากลยังไม่ดีพอ ทำให้ประเทศไทยเสียโอกาสในการดึงการลงทุนด้านการวิจัยเข้าประเทศ รวมทั้งปัจจุบันโรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุขมีการพัฒนาด้านการบริการสุขภาพที่ดีขึ้น และมีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านต่างๆ ในการให้บริการสุขภาพที่มีศักยภาพมากขึ้น แต่ยังมีการทำงานวิจัยน้อยมาก ซึ่งเมื่อดูจากข้อมูล ประเทศไทยมีโรงพยาบาลที่ดำเนินงานด้านการวิจัยคลินิกที่ได้มาตรฐานเพียง 9 แห่ง ซึ่ง 9 แห่งดังกล่าวสังกัดมหาวิทยาลัยทั้งหมด ดังนั้นจาก 9 แห่ง สวรส. มีเป้าหมายที่จะขับเคลื่อนให้เกิดศูนย์วิจัยคลินิกที่ได้มาตรฐานเป็น 30 แห่งทั่วประเทศ โดยอีก 21 แห่งที่จะเพิ่มขึ้น พยายามจะพัฒนาโรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุข ซึ่ง รพ.พุทธชินราชเป็นอีกหนึ่งโรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุขที่สามารถเป็นแกนหลักสำคัญในการขับเคลื่อนเรื่องนี้ได้ 

          “การเริ่มต้นที่เห็นโอกาสของความสำเร็จ ควรเริ่มจากใจก่อน ถ้าทีมงานมีใจอยากทำ และผู้บริหารเห็นความสำคัญ เรื่องนี้ก็จะถูกขับเคลื่อนได้อย่างรวดเร็ว แล้วหลังจากนั้นจึงค่อยมาช่วยกันปรับแก้กฎระเบียบต่างๆ ที่ยังไม่รองรับ รวมถึงการปรับโครงสร้างของคนที่จะมาทำงานด้านการวิจัยคลินิกให้ชัดเจน ซึ่งถ้าทำได้ จะทำให้เกิดการพัฒนาทั้งคนและงานวิจัยที่เป็นประโยชน์กับผู้ป่วย รวมทั้งสามารถสร้างรายได้ให้กับโรงพยาบาลได้มากขึ้นในเวลาเดียวกัน โดยในส่วนของ สวรส. จะเร่งขับเคลื่อนเรื่องการปรับระเบียบด้านการเงินที่เกี่ยวข้องกับกรมบัญชีกลาง และร่วมกับมหาวิทยาลัยเป็นพี่เลี้ยงให้กับเครือข่ายต่างๆ เช่น จัดทีมกฎหมายเพื่อคำปรึกษา จัดอบรมพัฒนาศักยภาพด้านการวิจัยให้กับวิชาชีพต่างๆ อาทิ เภสัชกร พยาบาล ฯลฯ ซึ่งทั้งหมดคือโอกาสในการเพิ่มการลงทุนด้านการวิจัยให้กับประเทศ ซึ่งถือเป็นการ boost up เศรษฐกิจของประเทศโดยปริยาย” นพ.ศุภกิจ กล่าว 

          นพ.มาโนช อู่วุฒิพงษ์ ผู้อำนวยการ รพ.พุทธชินราช กล่าวว่า แม้กระทรวงสาธารณสุขจะเป็นหน่วยหลักในการดูแลระบบสาธารณสุขของประเทศ แต่ผลงานทางด้านวิชาการของกระทรวงสาธารณสุขยังไม่เข้มแข็งเท่าที่ควร ทั้งๆ ที่มีกลุ่มเป้าหมายในการศึกษาวิจัยจำนวนมาก และมีโอกาสของการเชื่อมโรงพยาบาลศูนย์และโรงพยาบาลทั่วไปในการดำเนินงานวิจัยร่วมกัน สำหรับโรงพยาบาลพุทธชินราชในช่วงที่ผ่านมา ได้มีการปรับระเบียบให้สามารถนำเงินงบประมาณมาใช้ในการทำวิจัยได้มากขึ้น ซึ่งถือเป็นก้าวสำคัญของการพัฒนางานวิจัยในโรงพยาบาลให้เกิดประโยชน์กับผู้ป่วย ตลอดจนการทำงานร่วมกันเป็นเครือข่ายระดับประเทศต่อไป 
       
          ทั้งนี้ในการพัฒนาแนวทางการบริหารเครือข่ายศูนย์วิจัยคลินิกของจังหวัดพิษณุโลกในครั้งนี้ ได้มีการนำเสนอการดำเนินการด้านวิจัยคลินิกของศูนย์วิจัยคลินิก รพ.พุทธชินราช โดย นพ.ชวลิต หลักดี ผู้ช่วยผู้อำนวยการด้านวิชาการและวิจัย และการดำเนินการด้านวิจัยคลินิกของหน่วยทดลองทางคลินิก คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร โดย น.ส.ปัทมาพร พูลสมบูรณ์ และ น.ส.จีรนันท์ อันผัด เจ้าหน้าที่ประจำหน่วยทดลองทางคลินิกฯ ที่ทำให้เห็นความเป็นมาของการก่อตั้งศูนย์วิจัยคลินิก โครงสร้างการบริหารงาน การดำเนินงาน และแพลตฟอร์มต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ระเบียบการเบิกจ่ายเงิน การสนับสนุนงานวิจัยคลินิก การติดตามโครงการวิจัย จุดแข็ง ช่องว่างและโอกาสในการพัฒนา ซึ่งนับเป็นโอกาสดีที่ศูนย์วิจัยคลินิกของโรงพยาบาลและมหาวิทยาลัยได้แลกเปลี่ยนข้อมูลและประสบการณ์การดำเนินงาน โดยมี สวรส. ร่วมให้ข้อเสนอแนะเพื่อการพัฒนาเครือข่ายศูนย์วิจัยคลินิกระดับประเทศในอนาคต